Το ακοόγραμμα αποτελεί την οπτική απεικόνιση της ακοής σας, με τη μορφή ενός διαγράμματος. Αποτελεί μια πολύ βασική, υποκειμενική εξέταση, με τον εξεταζόμενο να συμμετέχει ενεργά. Με το ακοόγραμμα προσδιορίζουμε τον ουδό ακοής: την χαμηλότερη ένταση κατά την οποία ο εξεταζόμενος ανταποκρίνεται σε έναν ηχητικό τόνο. Είναι μια πολύ απλή κι ανώδυνη εξέταση.
Ας δούμε λίγο πως γίνεται:
Ο ΩΡΛ-ιατρός ή ο ακοολόγος, θα σας ζητήσουν να καθίσετε αναπαυτικά σε έναν ηχομονωμένο θάλαμο και θα σας φορέσουν ένα ζευγάρι ακουστικών, όμοια με αυτά που ακούμε μουσική. Στο χέρι σας θα κρατήσετε ένα κουμπί, το οποίο θα πρέπει πατάτε κάθε φορά που ακούτε έναν ήχο. Σημασία δεν έχει πόσο δυνατά ή σιγά τον ακούτε, αλλά να τον ακούτε, έστω και λίγο. Κάθε φορά που θα πατάτε το κουμπί, ο ήχος (τόνος) θα χαμηλώνει, μέχρι να γίνει μόλις ακουστός από εσάς και τότε σημειώνεται πάνω σε ένα διάγραμμα: το ακοόγραμμα. Απλό;
Μόλις μετρηθούν όλες οι συχνότητες, τότε το ακοόγραμμα θα αποκτήσει μια μορφή που θα παρουσιάζει την δική σας απώλεια ακοής.
Όσοι έχουν ήπια απώλεια ακοής (26-40 dBHL), συνήθως δεν ακούνε απαλούς ήχους, καθιστώντας δύσκολη την επικοινωνία τους σε μέρη με θορυβώδες περιβάλλον (π.χ. χώροι εστίασης)
Άτομα με μέτρια απώλεια ακοής (41-70 dBHL), συνήθως, δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν ακόμα και σε ήσυχο περιβάλλον, έχουν την τηλεόραση αρκετά δυνατά, ενώ ρωτάνε συνεχώς: “τι είπες;”
Τα άτομα με σοβαρή απώλεια ακοής (71-90 dBHL) δεν μπορούν να ακούσουν τίποτα που είναι χαμηλότερο από τα 70 dBHL, πράγμα που σημαίνει ότι η επικοινωνία τους καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη και απαιτείται από τον συνομιλητή τους να μιλάει πολύ δυνατά.
Για άτομα με υπολειμματική ακοή (>91 dBHL), η επικοινωνία είναι σχεδόν αδύνατη και συνήθως τα άτομα αυτά επικοινωνουν με χειλεοανάγνωση ή νοηματική.
Κατανοώντας το ακοόγραμμα
Το ακοόγραμμα έχει το εξής παράδοξο: είναι ανάποδα σε σχέση με τα διαγράμματα, όπως τα γνωρίζουμε. Στον ένα άξονα (y-κάθετος) υπάρχουν οι τιμές της έντασης σε dBHL και στον άλλο (x-οριζόντιος) οι τιμές των συχνοτήτων σε Hz. Οι συχνότητες που μετρούνται κατά τη διαδικασία μιας ακοομέτρησης είναι οι: 250-500-1000-2000-4000-8000 Hz.
Mε κόκκινο χρώμα και “o” σημειώνεται ο ουδός του δεξιού αυτιού, ενώ με μπλε και “x”του αριστερού. Αυτά που ακούμε είναι ότι υπάρχει κάτω από την κόκκινη και μπλε γραμμή που σχηματίζουν οι απαντήσεις του εξεταζόμενου.
Στο ακοόγραμμα υπάρχει μια γκρι περιοχή που μοιάζει με μπανάνα (speech banana). Εκεί είναι τοποθετημένα διάφορα γράμματα (ή καλύτερα: φωνήματα) ανάλογα με την συχνότητα και την ένταση, όπου αυτά είναι ακουστά. Με αυτό τον τρόπο οπτικοποιούμε το φάσμα της ομιλίας και μπορείτε να δείτε, σύμφωνα με τη δική σας βαρηκοΐα, τι ακριβώς επηρεάζεται από την απώλεια ακοή σας.
Στο ακοόγραμμα που έχουμε στο παράδειγμα, ο ασθενής μας έχει μια μετρίου βαθμού βαρηκοΐα, η οποία του στερεί σημαντικά πράγματα από την επικοινωνία του. Όπως βλέπετε έχει μια απώλεια στην περιοχή της ομιλίας, γεγονός που του δημιουργεί την αίσθηση που έχουν όσοι πάσχουν από μια μέτρια προς σοβαρή απώλεια ακοής:
ακούω, αλλά δεν ξεκαθαρίζω τι μου λένε...
Με την εφαρμογή των ακουστικών επιτυγχάνουμε την ενίσχυση των συχνοτήτων που εμφανίζεται η απώλεια ακοής, σε επίπεδα ώστε να γίνονται ακουστές. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνετγαι η ακουστότητα του φάσματος της ομιλίας και έτσι θα μπορείτε να επικοινωνείτε άνετα με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
